Liedje schrijven op de piano, hoe doe je dat?
Er zijn vele manieren om liedjes te schrijven of te componeren, maar in dit artikel ga ik het speciaal hebben over een liedje componeren op de piano en geef ik je enkele waardevolle tips om te starten.
De basis
Wanneer je een liedje wilt schrijven is het handig om eerst de basis onder de knie te hebben of krijgen. Daarnaast is kennis van enkele akkoorden handig om de emotie in een liedje te kunnen vertalen naar hetgeen jij met je song wilt overbrengen. Laten we ervan uit gaan dat je over de basiskennis piano spelen beschikt zodat we de volgende stap kunnen zetten. Beschik je niet over de basiskennis dan kun je hier een gratis proefles piano leren spelen aanvragen van Cor Bakker.
Experimenteer en creëer
Simpelweg beginnen met de toetsen indrukken luisteren naar wat je hoort is al een goed begin. Dit klinkt misschien kinderachtig maar een liedje wordt gevormd door verschillende tonen tegelijk en/of achter elkaar te spelen. En het leuke is, je kunt hierop helemaal losgaan. Meerdere toetsen tegelijk en basisakkoorden gebruiken om de basis van het liedje vorm te geven of zelfs enkele solo tonen of een melodielijn bedenkenzijn zomaar ideeën om jouw song wat kleur te geven.
Zelf vind ik het handig om met een basis aan akkoorden te beginnen. Je zou bijvoorbeeld kunnen beginnen met de volgende akkoorden: G, Bm, C, D en weer G...enz.. Speel deze akkoorden maar eens met je rechterhand en gebruik je linkerhand voor de bas (grondtoon). Hier zou je al een leuk melodietje op kunnen bedenken dus ga ervoor zou ik zeggen.
Het vertalen van gedachten en gevoelens naar muziek
Je kunt namelijk niets fout doen, het gaat erom dat jij jezelf uitdaagt om je gedachten en/of gevoelens te vertalen naar de akkoorden en/of noten die je speelt. Muziekmaken is zoveel mogelijk je gevoel achterna gaan en "Out of the Box" denken en spelen. Probeer eens wat tonen te combineren die misschien niet direct voor de hand liggen.
Wanneer muziek emotie is lijkt het me de bedoeling om die emotie over te brengen. Muziek is namelijk emotie die met de tonen en klanken die bepaalde gevoelens op kunnen roepen. Bijvoorbeeld een Em (mineur) akkoord is een akkoord wat een - zoals het woord al zegt - een mineur- of droevige stemming oproept. Daarnaast kun je er als bas een andere grondtoon aan toe voegen in plaats van de standaard E bas in het geval van een Em akkoord. Zo kom je vaak spelenderwijs tot bepaalde klanken en gevoelens die jouw pianospel oproept.
Gewoon lekker pingelen en opeens hoor je klanken of een reeks van klanken en akkoorden achter elkaar waar je enthousiast over wordt. Dan zit je op de goede weg. Soms gaat het vanzelf en soms komt het even niet. Dat is geen probleem, laat het los en speel lekker verder. Liedjes schrijven of componeren zoals sommigen het noemen duurt soms even wat langer dan je in eerste instantie had bedacht. Laat de energie stromen en de rest komt vanzelf.
Natuurlijk kun je er een hele studie van maken en bepaalde structuren volgen om een liedje te schrijven, maar het wordt veel spannender wanneer je jouw pianospelen en gevoel de vrije loop laat. Dat is tenminste hoe ik het adviseer. Het liedje later verder ontwikkelen en bijschaven is daarmee een ander proces dan het eerste idee naar klanken vertalen.
Leg het vast
Gebruik een recorder (harddiskrecorder) of je mobiel om je spel, ideeën en zelfs zang vast te leggen. Het maakt eigenlijk niet uit hoe slecht het klinkt als je idee maar wordt vastgelegd. Het lukt namelijk maar zelden om exact dezelfde emotie of (ingewikkelde) melodielijn na te spelen. Vooral wanneer je eerst nog op zoek moet naar een recorder of mobiel, deze moet instellen om vervolgens exact hetzelfde na te spelen (en zingen) wat je de eerste keer deed. Mijn ervaring is dat dit bijna nooit lukt. Dus neem alles op wat je speelt en zingt, hoe slecht het ook klinkt. Jouw opname is misschien goud waard doordat je op deze manier jouw Golden Sound exact terug kunt halen.
Bepaal het onderwerp en fantaseer
Een andere manier om een liedje op de piano te spelen is om alvast het onderwerp te bepalen. Bijvoorbeeld het gaat over een huis met een raam van waaruit je alles in de wereld ziet (dit bedenk ik nu ter plekke). Vanuit dit huis zie je de 4 jaargetijden voorbij razen en de mensen druk in de weer zijn. Je voelt de zonnestralen, maar ook de schrale wind die af en toe de kop op steekt. Wanneer het huis aan het strand staat zie je de golven die langzaam steeds kleiner (of groter) worden. Je laat je meeslepen door de veranderingen die de natuur met zich meebrengen en invloed hebben op jouw gelukstoestand en emotie.
Dus voel je vrij om je dingen te verbeelden die er niet zijn. Op het moment dat ik dit artikel schrijf zit ik toevallig op een veranda achter de dijk van een strand waar surfers soms moeite hebben met de hoge golven. Zo zie je dat de omgeving waar jij je in bevindt invloed kan hebben op hetgeen je denkt, voelt en creëert.
Laat de vingers over de toetsen van je piano glijden net zoals de golven door de zee stromen. Laat je verassen door nieuwe gevoelens en versterk ze door de juiste woordenkeuzes of pauzes. Niets is perfect, maar wordt perfect weergegeven wanneer het jou lukt om alle raderen van de klok de juiste omwentelingen te geven om zo de juiste tijd te doen aangeven, of juist om de tijd even stil te zetten. Om even naar de schoonheid van jouw liedje te luisteren die rechtreeks uit je hart komt. Want daar hoort het vandaan te komen.
Tot slot
Ik zou hier uren over kunnen schrijven, maar het gaat niet om mij. Het gaat om jou! Relax en speel om vervolgens te horen (en te voelen) wat er uit je hoofd, hart en vingers komt. Laat de piano het middelpunt zijn van jouw vertaling om het diepste uit jezelf te halen. Houd niet in want de ruwe diamant is misschien wel de mooiste ontdekking uit je leven die je later op alle mogelijke manieren kunt bijschaven zoals jij dat wilt. Die ruwe diamant zal ooit verdwijnen en er zal een mooie song voor in de plaats komen. Koester dit en neem alsjeblieft alles op wat je speelt en zing, ooit zul je me er dankbaar voor zijn.