Liedjes Schrijven met een Keyboard: Tips en Stappen om je Eigen Muziek te Maken
Liedjes schrijven met een keyboard is een handige methode om direct de juiste structuur en "feel" van je nieuwe nummer neer te zetten. Zo kun je kiezen uit verschillende stijlen, tempo's en structuren. Een keyboard is namelijk ontwikkeld om direct liedjes te spelen. Dat kunnen bestaande nummers zijn of improvisaties waarmee je ook zelf een liedje kunt schrijven. In dit artikel neem ik je mee in de wereld van liedjes schrijven op een keyboard.
Niets is Goed of Fout
Laat ik beginnen met de stelling: Niets is goed of fout! Wees niet bang om fouten te maken en dat jouw liedje nergens naar klinkt. Het gaat om een creatief proces dat in werking wordt gezet. Zie liedjes schrijven op een keyboard dan ook niet als de enige manier, maar meer als voorzetje op hetgeen je maakt. Het is namelijk veel handiger om direct de structuur te horen en te spelen.
Waarom zou je Liedjes Schrijven met een Keyboard?
- De akkoorden die je aanslaat genereren direct een liedje
- Het is makkelijker om verschillende stijlen uit te proberen
- Je hoeft (nog) niet elke track apart in te spelen
- Er zijn meerdere variaties mogelijk om de opbouw in het liedje vorm te geven
Dit zijn zomaar een aantal voordelen die ik verder zal uitdiepen gedurende dit artikel. Voel je vrij om onderaan een reactie te plaatsen zolang het maar positief is.
De Begeleiding en Akkoorden
Wanneer je een begeleiding (style) kiest en daarbij een aantal akkoorden aanslaat kun je al wat gaan neuriën met de melodie. De akkoorden kun je naar eigen inzicht veranderen naarmate de melodie vorm krijgt. Soms heb je al iets in je hoofd, en soms moet je helemaal vanaf nul beginnen. Zelf krijg ik op de gekste plekken ideeën die ik met m'n mobiel snel (als idee) opneem. Meestal is dat een stukje melodie en soms wat tekst, maar dat kan voor iedereen anders zijn.
Goede Basisstructuur
Elke goede song begint met een sterke basisstructuur en harmonische begeleiding. Begin met het kiezen van een paar akkoorden die goed bij elkaar passen. Start bijvoorbeeld met eenvoudige akkoorden zoals C, G, Am, en F. Deze zijn gemakkelijk te spelen en klinken goed samen. Gebruik akkoordprogressies zoals I-IV-V (bijv. C-F-G) of I-V-vi-IV (bijv. C-G-Am-F).
Experimenteer met het spelen van de akkoorden in verschillende volgordes en ritmes. Luister naar hoe ze samen klinken en zoek naar een combinatie die je leuk vindt. Vergeet ze niet op te schrijven of in de notities van je telefoon te tikken zodat je ze niet vergeet. Even de recorder aan om hetgeen je ontwikkeld op te nemen is ook een goed idee. Soms heb je namelijk een mooie structuur te pakken die je zomaar weer kunt vergeten. Wanneer ik zelf liedjes schrijf, ongeacht de manier van schrijven laat ik een recorder meelopen. Vroeger deed ik dat via de computer en brandde ik het op een DvD. Tegenwoordig laat ik een Tascam Multitrack Recorder meelopen zodat alles wat ik speel, maak en zing wordt opgenomen.
Zoals eerder gezegd is er geen goed of fout. Soms ontstaat er iets moois en soms kun je er maar beter even mee stoppen. Ga niet te geforceerd aan het werk en improviseer op de akkoorden die je speelt.
De Melodielijn Ontwikkelen
Het ontwikkelen van de melodielijn kan op elk moment ontstaan. Zo kun je direct hetgeen je hebt bedacht meezingen (neuriën) of je maakt eerst een mooie melodie waar je de akkoorden bij zoekt. Het kan allemaal. Liedjes schrijven met een keyboard is een superleuke bezigheid want je hebt wanneer je begint nog geen idee wat je aan het einde van de dag hebt gecreëerd.
De melodie is een enkele toon die je met je rechterhand kunt spelen waarbij je met de linkerhand de akkoorden speelt. Zelf vindt ik mee neuriën de makkelijkste manier om iets te laten ontstaan. Met de rechterhand speel ik dan een variatie op de akkoorden of ik sla de akkoorden alleen maar aan. Zo kun je bijvoorbeeld met je rechterhand een gitaar naspelen terwijl je met je linkerhand een akkoord van een Rock stijl aanslaat. Datzelfde geldt voor een pianogeluid bij een Ballad stijl.
De Tekst Schrijven
Een tekst schrijven kan een uitdaging zijn maar meestal heb je daar wel ideeën over. Je hebt bedacht waar het liedje over moet gaan, en je hebt meestal al een soort van couplet en refrein in gedachten waarbij de juiste zinnen en woorden worden geschreven.
Zelf heb ik meestal al een aantal woorden en een melodielijn waar ik mee start, dat kan ook 1 zin zijn waar ik op voort wil borduren. Ik ben geen ster in Engels dus regelmatig moet ik internet raadplegen of hetgeen ik heb bedacht grammaticaal wel in orde is. Tegenwoordig hebben we ChatGPT die we kunnen vragen om wat ideeën te geven of de tekst te controleren op fouten. Wanneer je namelijk een goed klinkende zin hebt die precies past in de overige tekst en structuur is het vreselijk om te ervaren dat zo'n zin grammaticaal niet in orde is. Vooral wanneer het een zin in het refrein is waarop je hele liedje is gebaseerd. Het grammaticaal correct herschrijven van een zin kan de hele sfeer van een liedje verpesten. Twijfel je dus over een zin, controleer dit dan direct voordat je verdergaat.
De Structuur van een Liedje
Veelal wordt geadviseerd om direct over de structuur van je liedje na te denken, maar ik geloof dat deze gedachte je creatieve ontwikkeling in de weg staat. Het is juist leuk om vooraf juist geen exacte structuur vast te leggen zodat de weg die je inslaat niet vast staat. Wil je toch vasthouden aan een vaste structuur is een intro, couplet (of 2) en een refrein vaak de beste keuze. Je bedenkt ergens een bridge en eventueel een solo waarbij je afsluit met een outro. Hier kun je allerlei variaties op bedenken. Waar het om gaat is dat wanneer je een (commercieel) liedje schrijft mensen nieuwsgierig worden naar meer. Een goede opbouw is dan ook belangrijk om mensen te blijven boeien. Die opbouw hoeft niet van tevoren vast te staan en kan gaandeweg het proces worden ontwikkeld, aangepast of compleet veranderd.
Tip: Luister eens naar het genre waarmee je aan de slag wilt gaan om een liedje te schrijven en noteer de structuur. Dat geeft je een bepaalde houvast wanneer je niet weet waar je moet beginnen.
Het Uitwerken van jouw Song
Nu je liedje structuur heeft gekregen, je de tekst grotendeels hebt geschreven heb je verschillende opties om het liedje verder uit te werken. Immers, wanneer je het geschreven liedje alleen op je keyboard speelt klinkt het niet als jouw eigen song omdat je hiervoor een style hebt gebruikt.
Zelf neem ik de song meestal in MIDI op waarna ik de afzonderlijke tracks in een computer kan inladen. Dat kan in een DAW programma zoals Logic, Cubase of ProTools. Natuurlijk zijn er nog veel meer muziekprogramma's die je hiervoor zou kunnen gebruiken. Zelf vind ik Logic de makkelijkste manier omdat ik een Mac gebruik. Je neemt dus je liedje op in MIDI en exporteert deze als MIDI-file. Deze MIDI-file laad je in, in je DAW programma. Wanneer je dit goed doet zie je alle afzonderlijke tracks die het keyboard heeft gegenereerd.
Je kunt ervoor kiezen om geluiden van je keyboard (extern) te gebruiken, andere geluidsbronnen of soundmodules, of je gebruikt virtuele instrumenten voor elke track. De mogelijkheden zijn ongekend. Je kunt ook gedeeltes kopiëren, weglaten of knippen en plakken om jouw liedje aan te passen. Daarnaast klinkt het liedje hierdoor straks als je eigen liedje en is het keyboard alleen gebruikt om je idee snel vorm te geven. Een superhandig manier om snel aan de slag te gaan en je creativiteit vorm te geven zonder elke track eerst apart te hoeven spelen. Dat kost namelijk veel tijd en gaat ten koste van je creatie.
Voorbeeld Liedje Schrijven via een Keyboard
Hieronder vind je een voorbeeld van hoe zo'n proces van a t/m z in z'n werk gaat waarbij je jouw creativiteit vastlegt en vormgeeft totdat er een eindresultaat beschikbaar is. Denk eraan dat het schrijven van een liedje tijd kost om van idee naar demo of zelfs een professionele track te brengen die op de streamingdiensten kunt plaatsen.
1. Je begint met het selecteren van een style die past bij de sfeer die je wilt oproepen van het liedje wat je wilt maken. Hiervoor komen er vaak meerdere styles in aanmerking waaruit je een keuze maakt.
2. Je begint met de linkerhand de akkoorden aan te slaan die voor jou het juiste gevoel oproepen wat je later verder uitwerkt.
3. Ondertussen gebruik je je stem om mee te neuriën of wat tekst mee te mompelen waarbij het totaal niet uitmaakt wat je zegt of zingt. Je zit in de ontwikkeling van een liedje waarbij de melodielijn wordt gezocht.
4. Je liedje krijgt structuur en je werkt de tekst verder uit.
5. Ondertussen laat je een recorder meelopen zodat je geen enkel idee kwijtraakt.
6. Nu je liedje de juiste vorm en tekst heeft zoals jij dat hebt bedacht neem je het liedje nog eenmaal op in MIDI-file. De meeste keyboards hebben deze functie standaard geïntegreerd. Je exporteert hetgeen je hebt gespeeld als MIDI-file.
7. Je opent je DAW zoals Logic en importeert de juist gemaakte MIDI-file en zorgt ervoor dat elke track z'n eigen spoort krijgt. Bijvoorbeeld de Bass op 1, de drums op 10 en de gitaar op 6. Dit is zomaar een voorbeeld. Het gaat erom dat elke track een eigen MIDI-kanaal heeft.
8. Je kiest voor elke track het juiste virtuele instrument met bijbehoren klank zoals bass, piano, strings, gitaar e.d. zodat het liedje weer lijkt op hetgeen je hebt gemaakt.
9. Je verandert naar hartenlust de tracks, drums, geluiden en structuur waarnaar je ervoor kunt kiezen om bepaalde tracks opnieuw (rechtstreeks via MIDI of Audio in te spelen in je DAW. Je kunt er ook voor kiezen om bepaalde tracks weg te laten en nieuwe sporen toe te voegen die je zelf hebt gespeeld. De mogelijkheden zijn eindeloos. Ook het selecteren van effecten of plugins behoort bij het proces om jouw liedje uniek te maken.
10. Nadat je song klaar is exporteer je de MIDI-sporen naar audio om ze te kunnen mixen. Dit is overigens een hele klus en kan soms beter aan een professional worden overgelaten.
11. Het inzingen van de song kan voordat de tracks als audiofiles worden geëxporteerd, maar kan ook later wanneer je alleen de verschillende tracks als audio overhoudt.
12. Nadat je track is gemixed volgt het masteren wat veelal aan professionals wordt overgelaten. In de meeste gevallen gaat het erom dat je voor elk spoor een aparte track hebt en het direct of later kan inzingen.
13. Je liedje is klaar en niemand (tenzij jij het verteld) zal ooit weten dat jij een liedje hebt geschreven via een keyboard. De basis heb je met een keyboard ontwikkeld, maar het echt vormgeven van jouw liedje heb je via de computer gedaan.
Dit is zomaar een voorbeeld van hoe je liedjes schrijft via een keyboard waarbij de song meestal totaal niet meer lijkt op hetgeen je als simpele begeleidingsakkoorden hebt gespeeld. De mogelijkheden zijn ongekend en leuk om mee te experimenteren. Het is jouw feestje dus je mag naar hartenlust spelen en creëren.
Persoonlijke Noot Liedje Schrijven op een Keyboard
Ik hoop dat je iets hebt gehad aan dit artikel om je creatieve brein mee te stimuleren. Het gaat er in eerste instantie om dat je het idee wat je hebt zo snel mogelijk vastlegt. Het combineren van bepaalde noten of klanken met daarbij misschien een (gezongen) melodielijn, het maakt niet uit. Leg het vast want sommige ideeën ben je net zo snel kwijt dan dat ze zijn ontstaan.
Conclusie
Liedjes schrijven met een keyboard is een fantastische manier om snel tot resultaat te komen en je eerste ideeën vast te leggen. Hierbij maakt het niet uit wat je bedenkt en welke volgorde je gebruikt. Het is jouw idee, en jouw liedje!
Misschien ook interessant
Reacties
Veel succes met het schrijven van liedjes en laat eens weten of je iets aan dit artikel hebt gehad. Deel jouw ervaringen met onze lezers zodat ze van jou kunnen leren.