Hammond XK-5 Review: De Ultieme Digitale B3 Hammond Orgel Ervaring

Meindert Zomer
26 februari 2025

De Hammond XK-5 is een digitaal orgel die de legendarische Hammond B-3 ervaring in een draagbare en modulaire vorm brengt. Met een revolutionair Modelled Tone Wheel I (MTW I) klankgenerator, een virtueel multi-contact keyboard, en een digitale Leslie, biedt deze orgel een ongeëvenaarde speelervaring. In dit uitgebreide artikel bespreken we alle belangrijke kenmerken, gebruikerservaringen, alternatieven, persoonlijke muzieknoot en beantwoorden we de meest gestelde vragen. Ook vind je in dit artikel een link naar de New Hammond B-3 Classic MKII video. Een zeer interessant artikel voor Hammond liefhebbers dus.


Bekijk Hammond XK-5 Aanbiedingen

Bekijk Hammond XK-5 Aanbiedingen bij:



Hammond XK-5


De Moderne heruitvinding van de Hammond B-3

De unieke klank en speelervaring

De Hammond XK-5 onderscheidt zich door de Modelled Tone Wheel I technologie, waarmee de authentieke klank van een vintage B-3 orgel wordt gereproduceerd. Dit systeem bootst niet alleen de 91 originele toonwielen na, maar voegt ook extra klankparameters toe, zoals lekstroom, toonwiel veroudering en harmonische interacties.

Een ander revolutionair aspect is het virtuele multi-contact toetsenbord. Dit simuleert het klassieke 9-contacten systeem van de Hammond B-3, waardoor het typische key click effect en de organische dynamiek van de originele orgels volledig behouden blijven.

Verbeterde bespeelbaarheid en modulair ontwerp

De XK-5 heeft een 73-toetsen waterfall klavier, speciaal ontwikkeld om de respons en het gevoel van een vintage Hammond-toetsenbord te evenaren. Door de modulaire opbouw kan de XK-5 worden uitgebreid met een extra onderklavier (XLK-5), een voetenpedaal (XPK-250) en een Leslie 3300WP of 122XB speaker voor een complete Hammond-ervaring.

Virtual matching transformer

Een vaak over het hoofd geziene nuance in het klassieke Hammond-geluid is de matching transformer. Dit elektrische onderdeel beïnvloedt de interactie tussen het boven- en onderklavier en het pedaal. Hammond heeft dit fenomeen gemodelleerd in de XK-5, waardoor de typische ademende klank en het "volume-robbing" effect perfect worden nagebootst.


Wat zeggen gebruikers van de Hammond XK-5?


De Hammond XK-5 wordt door veel gebruikers geprezen als een van de meest realistische digitale Hammond-orgels die ooit is gemaakt. De klank wordt vaak omschreven als zeer authentiek en bijna niet te onderscheiden van een echte B-3, vooral wanneer het instrument wordt aangesloten op een Leslie-speaker. Het Modelled Tone Wheel I (MTW I) klankgeneratiesysteem zorgt voor een gedetailleerde reproductie van de 91 toonwielen die de basis vormen van het klassieke Hammond-geluid. Gebruikers waarderen vooral de mogelijkheid om het geluid diepgaand aan te passen, inclusief subtiele nuances zoals key click, toonwielslijtage en overdrive-instellingen. Dit maakt het mogelijk om de XK-5 perfect af te stemmen op individuele speelstijlen en muzikale voorkeuren.

Een ander aspect dat veel lof ontvangt, is het toetsenbord. Hammond heeft speciaal voor de XK-5 een nieuw waterfall-klavier ontwikkeld dat het gevoel van een klassieke B-3 zo dicht mogelijk benadert. Dit betekent dat de toetsen niet alleen een prettige weerstand bieden, maar ook op een natuurlijke manier reageren op technieken zoals palm glides en snelle repetitieve noten. Wat de XK-5 hierin uniek maakt, is het Virtual Multi-Contact System, dat de traditionele mechanische contacten van een Hammond B-3 simuleert. Hierdoor ontstaat een meer organische en expressieve speelervaring die vooral door doorgewinterde Hammond-spelers als essentieel wordt beschouwd.

Hoewel de XK-5 een interne Leslie-simulatie bevat, zijn de meningen hierover verdeeld. Sommige spelers vinden de digitale Leslie meer dan voldoende voor optredens en opnames, terwijl anderen nog steeds de voorkeur geven aan een echte Leslie-kast, zoals de Leslie 3300WP of de 122XB, om het ultieme roterende effect te bereiken. Dit betekent niet dat de ingebouwde simulatie ondermaats is, maar eerder dat de meest kritische Hammond-liefhebbers simpelweg gewend zijn aan de diepe en ruimtelijke sound van een echte Leslie-speaker.

Een ander groot voordeel van de XK-5 is het modulaire ontwerp. Dit stelt gebruikers in staat om hun setup uit te breiden van een compact enkel klavier tot een volwaardig Hammond-systeem met een tweede klavier, pedalen en een passende stand. Voor veel organisten is dit een doorslaggevende factor: je kunt klein beginnen en je configuratie uitbreiden naargelang je budget en muzikale behoeften. Tegelijkertijd zorgt deze modulariteit er ook voor dat het instrument draagbaarder blijft dan een traditionele Hammond B-3, waardoor het ideaal is voor muzikanten die regelmatig optreden.

Toch zijn er ook enkele aandachtspunten. De XK-5 is geen goedkoop instrument en sommige gebruikers vragen zich af of de prijs volledig gerechtvaardigd is in vergelijking met alternatieven zoals de Crumar Mojo of de Viscount Legend. Sommige spelers merken op dat de Mojo een iets ‘vuilere’ en minder gepolijste klank heeft, wat door sommigen als authentieker wordt ervaren. Daarentegen biedt de XK-5 meer aanpassingsmogelijkheden en een geavanceerder klavier, wat weer beter aansluit bij professionele Hammond-spelers die op zoek zijn naar een instrument dat zo dicht mogelijk bij een vintage B-3 komt.

Al met al wordt de XK-5 door de meeste gebruikers beschouwd als een fantastisch instrument dat de klank, het gevoel en de veelzijdigheid van een echte Hammond B-3 zo goed mogelijk benadert in een digitaal formaat. Het is een premium instrument voor organisten die niet alleen de authentieke sound willen, maar ook een speelgevoel dat bijna niet van het origineel te onderscheiden is. Vooral de uitbreidingsmogelijkheden en het diepgaande klankontwerp maken het tot een favoriete keuze voor zowel live- als studio-gebruik. Hieronder nog even een kort overzicht.

  • Authentieke klank – Gebruikers zijn onder de indruk van hoe nauwkeurig de XK-5 de klank van een vintage B-3 reproduceert.
  • Geweldige bespeelbaarheid – Het waterfall klavier wordt geroemd vanwege de natuurlijke respons en het speelgevoel.
  • Flexibiliteit en modulariteit – Veel musici waarderen de mogelijkheid om de XK-5 uit te breiden tot een volledige Hammond setup.
  • Digitale Leslie-effecten – Hoewel sommige gebruikers de voorkeur geven aan een echte Leslie, wordt de digitale Leslie van de XK-5 als een van de beste simulaties ooit beschouwd.
  • Hoge prijs – Een terugkerend punt van kritiek is dat de XK-5 een aanzienlijke investering is, maar gebruikers vinden het vaak de prijs waard.

Welke artiesten gebruiken/gebruikten de Hammond XK-5?


De Hammond XK-5 heeft wereldwijd erkenning gekregen van talrijke prominente artiesten vanwege zijn authentieke klank en speelgevoel dat doet denken aan de klassieke Hammond B-3. Enkele bekende muzikanten die de XK-5 in hun optredens en opnames hebben geïntegreerd, zijn:

  • Nico Brandsen: Een vooraanstaande Nederlandse toetsenist die de Hammond XK-5 gebruikt in zijn project Vintage Future. Brandsen prijst de XK-5 om zijn authentieke Hammond-klank en het gevoel dat vergelijkbaar is met een vintage B-3.
  • Julian en Roman Wasserfuhr: Dit Duitse jazzduo heeft de XK-5 opgenomen in hun muzikale repertoire. Julian Wasserfuhr benadrukt de warme klank en het natuurlijke speelgevoel van de XK-5, wat bijdraagt aan hun kenmerkende geluid.
  • Tero Pennanen: Een Finse artiest en componist die de XK-5 waardeert om zijn betrouwbaarheid en authentieke klank, waardoor hij zijn vintage B-3 tijdens optredens kan vervangen zonder concessies te doen aan de geluidskwaliteit.
  • Yuri Barilaro: Deze Italiaanse muzikant en componist heeft de XK-5 gebruikt tijdens live-optredens met de tweevoudige Latin Grammy Award-winnares Laura Pausini. Barilaro prijst de XK-5 om zijn veelzijdigheid en authentieke Hammond-klank.
  • Anders Haahr: Een Deense toetsenist die de XK-5 gebruikt in zijn optredens met de band Freddy and The Phantoms. Haahr waardeert de XK-5 om zijn authentieke Hammond-klank en het speelgevoel dat doet denken aan een vintage B-3.
  • Bennie Veldman: Een Nederlandse bluesmuzikant die de XK-5 gebruikt in zijn optredens met The Veldman Brothers. Veldman prijst de XK-5 om zijn authentieke klank en draagbaarheid, wat essentieel is voor zijn optredens.
  • Matt Daniel: Een Nederlandse toetsenist die de XK-5 gebruikt in diverse muzikale projecten, waaronder zijn eigen band Soulsmash. Daniel waardeert de dynamische kwaliteiten en het authentieke geluid van de XK-5, wat bijdraagt aan zijn veelzijdige speelstijl.
  • Jesper Bo Hansen: Een Deense muzikant die de XK-5 gebruikt in zijn optredens met artiesten zoals Glenn Hughes en Inglorious. Bo Hansen prijst de XK-5 om zijn authentieke klank en het gevoel dat vergelijkbaar is met een vintage Hammond-orgel.
  • Christine McVie: De legendarische toetseniste van Fleetwood Mac gebruikte de Hammond XK-5 tijdens live-optredens, waarbij ze de veelzijdigheid en draagbaarheid van het instrument waardeerde.
  • Cory Henry: Een gerenommeerde Amerikaanse toetsenist en voormalig lid van Snarky Puppy, bekend om zijn virtuositeit op de Hammond-orgel, heeft de XK-5 in zijn optredens en opnames gebruikt.
  • Dr. Lonnie Smith: Een legendarische jazzorganist die de XK-5 heeft geprezen om zijn authentieke klank en het speelgevoel dat doet denken aan een vintage B-3.
  • Chuck Leavell: Bekend van zijn werk met The Rolling Stones, heeft Leavell de XK-5 gebruikt en geprezen om zijn authentieke klank en speelgevoel.

Deze artiesten illustreren de brede acceptatie en waardering van de Hammond XK-5 in diverse muziekgenres, variërend van jazz en blues tot rock en pop.


Veelgestelde vragen over de Hammond XK-5


Heeft de XK-5 ingebouwde luidsprekers?

Nee, de XK-5 heeft geen ingebouwde luidsprekers. Het wordt aangeraden om een Leslie speaker of een externe versterker te gebruiken.

Hoeveel drawbars heeft de XK-5?

De XK-5 beschikt over 4 complete sets drawbars voor het boven- en onderklavier en een aparte set voor het pedaal.

Wat maakt het Virtual Multi-Contact Keyboard uniek?

Dit systeem bootst het mechanische contactgedrag van de originele Hammond B-3 na, inclusief de key click, harmonische volgorde en dynamische respons.

Hoe goed werkt de digitale Leslie?

De digitale Leslie in de XK-5 is een van de meest geavanceerde op de markt, met variabele snelheid, microfoonplaatsing opties en een realistische rotoranimatie.

Kun je de XK-5 uitbreiden met een extra klavier?

Ja, de XK-5 kan worden uitgebreid met de XLK-5 als onderklavier voor een volledige dual-manual orgelervaring.

Heeft de XK-5 MIDI?

Ja, de XK-5 heeft uitgebreide MIDI-functionaliteit, inclusief USB MIDI en traditionele 5-pin MIDI in/out.

Is de XK-5 geschikt voor studio-opnames?

Absoluut! Met USB-audio, MIDI en uitgebreide toonwiel-aanpassingen is de XK-5 ideaal voor studio-opnames.

Kan ik een Hammond XK-5 direct in een PA aansluiten?

Ja, de XK-5 heeft stereo 1/4-inch uitgangen, evenals een 11-pin Leslie-aansluiting voor gebruik met externe speakers.

Hoe zwaar is de XK-5?

De XK-5 weegt 15,7 kg, waardoor het een van de lichtste professionele Hammond orgels is.

Hoe kan ik de XK-5 updaten?

Je kunt firmware-updates installeren via een USB-stick of door de XK-5 direct met een computer te verbinden.


Specificaties van de Hammond XK-5


Specificaties Hammond XK-5

Klankgenerator

  • Model: MTW I (Modelled Tone Wheel I)
  • Polyfonie: 61 (manuals), 3 (pedalen)

Toetsenbord

  • Aantal toetsen: 73 (61 + 12 preset toetsen)
  • Type: Waterfall
  • Virtual Multi-Contact System

Harmonic Drawbars

  • Manuals (boven & onder): 2 × 9 pitches
  • Pedaal: 2 pitches
  • Voicing-opties manuals: A-100, B-3, C-3, Mellow
  • Voicing-opties pedaal: Normal, Muted, Synth1, Synth2

Percussie

  • Knoppen: Percussion On, Third Harmonic, Fast Decay, Volume Soft
  • Instelbaar: Touch, Velocity, Decay (Fast/Slow), Level (Normal/Soft)

Effecten

  • Vibrato & Chorus: Digital Scanner
  • Buisvoorversterker: 12AX7, 12AU7 (instelbare routing en level)
  • Overdrive: Instelbare diepte
  • Multi-effecten: 8 programma’s
  • Equalizer: Bass, Mid, Treble, Tone
  • Interne Leslie: Geavanceerd digitaal, 2 rotors
  • Leslie-bediening: Bypass, Stop, Fast
  • Reverb: 11 digitale programma’s, inclusief Leslie op reverb
  • Master Equalizer: Bass, Mid, Treble

Keymap & Transpositie

  • Knoppen: Pedal to Lower, Split, Transpose, Octave Down/Up, Lower
  • Instellingen: Coupler hoogste noot, Split Point

Patches & Opslag

  • Patches: 100 gebruikerspatches, 100 fabrieksinstellingen
  • Favorieten: 10 sneltoetsen
  • Patch laadopties: Drawbar registraties, interne en externe zones, effecten en reverb
  • Opslag: USB Flash Drive

Bediening

  • Volumeregeling: Master Volume
  • Schakelaar: Power On/Off

Display & Interface

  • Scherm: 20-karakters, 2-regelig OLED-display
  • Bedieningsknoppen: 7 knoppen + waarderegelaar

MIDI & Connectiviteit

  • MIDI: 5 templates, 3 externe zones (boven), 2 externe zones (onder), 1 externe zone (pedaal)
  • Aansluitingen:
    • MIDI: In (Pedal), In (Lower/Other), Out
    • USB: To Host
    • H-Bus: Voor keyboard/pedaal (0.3A max)
    • Audio-uitgangen: Line Out L/Mono, R, Hoofdtelefoon (achter, onder)
    • Leslie: 11-pin, 1 en 3 kanalen beschikbaar
    • Overige aansluitingen: Leslie Switch, Foot Controller 1 & 2, Expression Pedal, AC-aansluiting

Afmetingen & Gewicht

  • Afmetingen: 119 cm (B) × 40 cm (D) × 12 cm (H)
  • Gewicht: 15,7 kg


Persoonlijke muzieknoot

Als je ooit met een orgel bent begonnen houd je toch een zwak voor het geluid van Hammond. Ik trad vroeger op met een soort nep-hammond, namelijk een Farfisa waar een enorme lesliebox bij zat. Overigens wel op wieltjes, maar het orgel zelf moesten we met z'n tweeën tillen om mee te nemen naar optredens. De Hammond XK-5 brengt me weer terug naar de tijd waarin ik orgelles op een Hammond B3 kreeg, en spontaan komen de warme gevoelens voor dit instrument weer naar boven. 

De XK-5 is dan misschien geen B3 (bijna niet mee te sjouwen), maar komt er wel heel dicht bij in de buurt. Natuurlijk geeft zo'n modernere XK-versie een ander gevoel dan de inmiddels bejaarde/vintage B3 (die overigens als de HAMMOND NEW B-3 CLASSIC MKII opnieuw is uitgebracht), maar het geluid en the feel is er bij de XK-5! Ben je op zoek naar één van de beste orgels die er op dit moment op de markt zijn? Dan kun je met een gerust hart de Hammond XK-5 kopen waarmee je enorm veel plezier gaat beleven. Voor de échte Hammond liefhebbers is via de onderstaande link de video van de New Hammond B3 via Vimeo te bekijken.

Bekijk video van HAMMOND NEW B-3 CLASSIC MKII hier.


Conclusie

De Hammond XK-5 is zonder twijfel een van de meest geavanceerde digitale Hammond orgels op de markt. Met authentieke klanken, een nauwkeurige speelervaring, uitgebreide effectmogelijkheden en een modulaire opzet, is het de ultieme keuze voor zowel podium- als studio-gebruik. Hoewel de prijs aan de hoge kant is, biedt de XK-5 een ongeëvenaarde Hammond-ervaring in een draagbaar formaat.

Wil je een authentieke Hammond-klank zonder het gewicht van een vintage B-3? Dan is de XK-5 een perfecte keuze!


Wat kost de Hammond XK-5?

Bekijk Hammond XK-5 Aanbiedingen

Bekijk Hammond XK-5 Aanbiedingen bij:



Misschien ook interessant


Wat zijn de verschillen tussen de XK-5 en de XK-3?

De Hammond XK-5 biedt ten opzichte van de eerdere XK-3 diverse verbeteringen en nieuwe functies die de speelervaring en klankkwaliteit aanzienlijk verhogen. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste verschillen:

Klankgenerator en geluidskwaliteit

  • XK-3: Maakt gebruik van de VASE III sound generator.
  • XK-5: Geïntroduceerd met de geavanceerde MTW I (Modelled Tone Wheel I) klankgenerator, die een nog nauwkeurigere simulatie van de klassieke toonwielorgels biedt.

Toetsenbord en speelgevoel

  • XK-3: Voorzien van een 73-toetsen waterfall-klavier met velocity-gevoeligheid.
  • XK-5: Beschikt over een 73-toetsen waterfall-klavier met het nieuwe Virtual Multi-Contact System, dat het authentieke gevoel en de respons van een vintage Hammond B-3 nabootst.

Drawbars en bediening

  • XK-3: Heeft twee sets drawbars voor het boven- en onderklavier, en één set voor het pedaal.
  • XK-5: Uitgerust met vier volledige sets drawbars (twee voor het bovenklavier, twee voor het onderklavier) en een aparte set voor het pedaal, wat meer flexibiliteit en controle biedt.

Leslie-simulatie en effecten

  • XK-3: Bevat een basis Leslie-simulatie.
  • XK-5: Voorzien van een verbeterde interne Leslie-simulatie met geavanceerde aanpassingsmogelijkheden, waardoor het geluid dichter bij dat van een echte Leslie-kast komt.

Fysieke eigenschappen en modulariteit

  • XK-3: Weegt ongeveer 18,5 kg en heeft een modulair ontwerp, maar met minder uitbreidingsmogelijkheden.
  • XK-5: Ondanks dezelfde afmetingen als de XK-3, is de XK-5 lichter met een gewicht van ongeveer 15,7 kg. Het modulaire ontwerp is verbeterd, waardoor het instrument kan worden uitgebreid met een extra onderklavier (XLK-5), een 25-noten pedaalbord (XPK-250) en bijpassende standaarden en banken voor een volledige orgelopstelling.

Samenvattend biedt de Hammond XK-5 aanzienlijke verbeteringen ten opzichte van de XK-3, met name op het gebied van klankkwaliteit, speelgevoel en uitbreidingsmogelijkheden, waardoor het een waardige opvolger is voor zowel professionele als enthousiaste organisten.


Alternatieven voor de Hammond XK-5

De Hammond XK-5 staat natuurlijk bekend als een toonaangevend digitaal orgel dat de authentieke klank en het gevoel van de klassieke Hammond B-3 nabootst. Voor muzikanten die op zoek zijn naar alternatieven, zijn er verschillende hoogwaardige opties beschikbaar die elk hun eigen unieke kenmerken en voordelen bieden. Dat geldt overigens ook voor de Hammond XK-3 die hierboven al eens is genoemd en daarom niet extra tussen de alternatieven. Hieronder volgt een uitgebreide vergelijking van enkele van de beste overige alternatieven voor de Hammond XK-5.

Viscount Legend

De Viscount Legend is ontworpen in samenwerking met de legendarische Hammond-organist Joey DeFrancesco en richt zich op een nauwkeurige reproductie van het klassieke Hammond-geluid. Het instrument beschikt over een intuïtieve interface die sterk lijkt op die van een traditionele B-3, wat het aantrekkelijk maakt voor puristen die de authentieke lay-out waarderen. De drawbars, knoppen en schakelaars zijn geplaatst zoals op een vintage Hammond, waardoor het speelgevoel zeer vertrouwd aanvoelt. Bovendien wordt de klank gegenereerd door fysieke modellering, wat resulteert in een rijke en dynamische sound. Een bijkomend voordeel is het relatief lichte gewicht, wat het instrument geschikt maakt voor muzikanten die regelmatig optreden en mobiliteit waarderen.

Crumar Mojo

De Crumar Mojo heeft in de loop der jaren een sterke reputatie opgebouwd vanwege zijn authentieke klank en draagbaarheid. Het instrument maakt gebruik van geavanceerde modelleringstechnologie om het geluid en de nuances van een klassieke Hammond te reproduceren. Gebruikers prijzen de Mojo om zijn warme en expressieve toon, evenals de responsieve bedieningselementen die een natuurlijke speelervaring bieden. Het dubbele klavierontwerp en het relatief lichte gewicht maken het een populaire keuze voor optredende muzikanten die zowel authenticiteit als draagbaarheid zoeken.

Hammond SK Pro

De Hammond SK Pro is een veelzijdig instrument dat verder gaat dan alleen het nabootsen van het klassieke Hammond-geluid. Naast de orgelklanken biedt de SK Pro een breed scala aan andere geluiden, waaronder piano's, synthesizers en orkestklanken, wat het een uitstekende keuze maakt voor muzikanten die veelzijdigheid nodig hebben in verschillende genres en settings. Het instrument beschikt over een uitgebreid synthese-engine en moderne functies, terwijl het toch het vertrouwde Hammond-gevoel behoudt. Hoewel het niet dezelfde fysieke multi-contact toetsen heeft als de XK-5, wordt de SK Pro geprezen om zijn lichte gewicht en draagbaarheid, wat het ideaal maakt voor optredens.

Viscount Legend Solo

Voor muzikanten die op zoek zijn naar een enkelklaviersoptie zonder in te boeten aan klankkwaliteit, is de Viscount Legend Solo een uitstekende keuze. Het instrument biedt dezelfde hoogwaardige klankgeneratie als de dubbele klaviermodellen, maar in een compacter en lichter formaat. Dit maakt het bijzonder geschikt voor toetsenisten die een draagbaar instrument nodig hebben voor optredens, maar toch de rijke en authentieke Hammond-klank willen behouden.

Tot slot

Bij het kiezen van een alternatief voor de Hammond XK-5 is het belangrijk om rekening te houden met factoren zoals klankauthenticiteit, speelgevoel, functionaliteit en draagbaarheid. De Viscount Legend en Crumar Mojo richten zich sterk op het reproduceren van de klassieke Hammond-ervaring met respectievelijk een traditionele interface en een draagbaar ontwerp. De Hammond SK Pro biedt daarentegen meer veelzijdigheid met een breder scala aan geluiden en moderne functies, wat het geschikt maakt voor diverse muzikale toepassingen. De Viscount Legend Solo is ideaal voor muzikanten die een enkelklaviersoplossing zoeken zonder concessies te doen aan de klankkwaliteit. Het is aan de individuele muzikant om te bepalen welke kenmerken het beste aansluiten bij hun specifieke behoeften en voorkeuren.


Extra bronnen