Monofonie (of "monophony" in het Engels) is een muzikaal begrip dat verwijst naar het vermogen van een muziekinstrument of een muziekstijl om slechts één noot tegelijk te laten klinken. Dit concept speelt een belangrijke rol in zowel traditionele als moderne muziek en is vooral kenmerkend voor bepaalde muziekinstrumenten, zoals synthesizers, blaasinstrumenten en enkele snaarinstrumenten.
Het woord "monofonie" is afgeleid van het Griekse μόνος ("monos" = alleen, enkel) en φωνή ("phōnē" = klank of stem). Het verwijst naar:
Bij elektronische instrumenten verwijst monofonie naar het vermogen van een instrument om slechts één noot tegelijk te produceren. Dit kan ook gelden als meerdere toetsen tegelijkertijd worden ingedrukt; alleen de eerste of sterkste noot zal hoorbaar zijn.
Een monofone synthesizer zoals de Moog Minimoog Model D kan slechts één noot tegelijk spelen, maar biedt uitgebreide modulatiemogelijkheden voor leads en baslijnen.
Traditionele muziekstijlen, zoals middeleeuwse Gregoriaanse gezangen, zijn monofonisch. Deze composities hebben slechts één melodische lijn, vaak zonder begeleiding.
In elektronische muziek zijn monofone synthesizers populair voor specifieke toepassingen, zoals krachtige baslijnen of expressieve leadpartijen.
Hoewel monofonie beperkt lijkt, biedt het ook een paar unieke voordelen:
Moog Minimoog Model D: De klassieke monofone synthesizer met een warme klank.
Korg Monologue: Een moderne analoge monosynth, ideaal voor baslijnen.
Arturia MicroBrute: Compact en krachtig met een rauwe sound.
Behringer Model D: Een betaalbare replica van de Minimoog.
Sequential Pro-One: Een legendarische monosynth met unieke klanken.
Moog Subsequent 37: Een moderne monofone synth met veelzijdige functies.
Roland SE-02: Compact en krachtig, ontwikkeld in samenwerking met Studio Electronics.
Dreadbox Erebus: Semi-modulair met rijke, dikke klanken.
Korg MS-20 Mini: Heruitgave van de iconische MS-20 met patchmogelijkheden.
Elektron Analog Four: Kan als monofone synth worden gebruikt voor expressieve leads.
Het tegenovergestelde van Monofone synthesizers zijn Polyfone synthesizers. Hieronder heb ik er een aantal voor je geselecteerd:
Roland Juno-106: Een klassieke analoge synthesizer uit de jaren '80 met 6-stemmige polyfonie.
Korg Minilogue XD: Een hybride analoge en digitale synthesizer met 4-stemmige polyfonie en ingebouwde effecten.
Sequential Prophet-6: Een hoogwaardige analoge synthesizer met 6-stemmige polyfonie en geavanceerde modulatie.
Yamaha DX7: Een baanbrekende digitale FM-synthesizer met 16-stemmige polyfonie uit de jaren '80.
Nord Lead A1: Een virtueel analoge synthesizer met 24-stemmige polyfonie, ideaal voor live-optredens.
Roland Juno-X: Een moderne interpretatie van de klassieke Juno-serie, met uitgebreide polyfone mogelijkheden.
Korg Prologue: Een analoge synthesizer met maximaal 16 stemmen en veelzijdige oscillatoren.
Arturia PolyBrute: Een 6-stemmige analoge synthesizer met morphing-mogelijkheden en uitgebreide klankvorming.
Novation Summit: Een virtueel analoge synthesizer met 16-stemmige polyfonie en krachtige sound-engine.
Moog One: Een vlaggenschip-synthesizer met maximaal 16 stemmen, ontworpen voor complexe klanken en texturen.
Monofone synthesizers zijn eigenlijk geschikt om 1 toon tegelijk te spelen zoals bassen, melodieën en leads. Denk er dus goed over na waarvoor jij een Monofone Synthesizer aan wilt schaffen. Ik Polyfone Synth's vind je vaak ook leads en bassen, maar er kunnen redenen zijn om een Monoloog toetsinstrument te kopen zoals focus houden op hetgeen waarmee je bezig bent. Of wanneer je dieper in de sounds wilt gaan om expressieve geluiden te maken, ook wel sound design genoemd.
Daarnaast is een Monofone synthesizer vaak makkelijker in gebruik. Aan de ene kant is er dus de beperking, en aan de andere kant de focus en sound design. Persoonlijk kies ik sneller voor een Polyfone synthesizer waardoor ik deze wat meer all-round kan gebruiken. Maar misschien ben jij juist op zoek naar die prachtig klinkende monofone sound waarmee je grote plannen hebt!
Monofone synthesizers zijn perfect voor muzikanten die zich richten op expressieve baslijnen, leads of melodieën. Overweeg echter of een polyfone synthesizer met monofone modi een betere keuze kan zijn, afhankelijk van je creatieve behoeften.