Synthesizer Leren Spelen

Synthesizer leren spelen. Het is eigenlijk best gek, overal vind je informatie over piano leren spelen, maar over synthesizer leren spelen niet. En dat terwijl synthesizers populairder zijn dan ooit en tegenwoordig in de meeste muziekproducties worden gebruikt. Best verassend maar het antwoord zit hem in de complexiteit van een synthesizer. Ik zal het uitleggen.

De piano/het orgel

Strikt gezien zou je de piano als 1 instrument met 1 geluid kunnen omschrijven, de focus ligt daarmee op het piano leren spelen, datzelfde geldt voor een orgel ook al hebben orgels vaak meerdere geluiden blijft het toch beperkt wanneer je dit vergelijkt met een synthesizer.

Synthesizers worden vaak aangeschaft wanneer de toetsenist al redelijk goed kan spelen en de basis beheerst. Zie het als een vervolg op... of de volgende stap naar... Een synthesizer koop je er ook vaak extra bij naast je keyboard of (digitale) piano. Hieronder geef ik je nog wat redenen waarom er minder synthesizer leren spelen cursussen beschikbaar zijn dan bijvoorbeeld pianolessen.

Veelzijdigheid van Synthesizers

Synthesizers zijn zeer veelzijdige instrumenten die gebruikt kunnen worden in een breed scala aan muziekgenres, van klassieke muziek tot elektronische dance music (EDM). Deze veelzijdigheid betekent dat het lesmateriaal sterk kan variëren, afhankelijk van de specifieke doelen en interesses van de student. Traditionele pianolessen zijn daarentegen meer gestandaardiseerd, wat het gemakkelijker maakt om cursussen te ontwikkelen en aan te bieden.

Zelfstudie en Online Hulpbronnen

Veel synthesizergebruikers zijn autodidact en maken gebruik van online bronnen zoals YouTube-tutorials, forums, en gratis handleidingen om te leren. Websites zoals Coursera, Udemy, en MasterClass bieden ook cursussen aan voor muziektechnologie en synthesizergebruik, maar deze zijn vaak gericht op specifieke aspecten zoals geluidontwerp of muziekproductie, in plaats van algemeen synthesizer spelen.

Nichemarkt

De doelgroep voor synthesizerlessen is vaak kleiner en gespecialiseerder dan die voor traditionele instrumenten zoals piano of gitaar. Dit betekent dat er minder vraag is naar gestructureerde lessen, wat het voor muziekscholen minder aantrekkelijk maakt om dergelijke cursussen aan te bieden. Synthesizerliefhebbers zijn vaak ook geïnteresseerd in de technische en productiezijde van muziek, wat hen naar andere vormen van educatie kan leiden.

Complexiteit en Technische Aspecten

Het leren spelen van een synthesizer omvat meer dan alleen het bespelen van de toetsen; het vereist ook kennis van geluidsbewerking, sequencers, en verschillende effectpedalen. Deze technische aspecten kunnen intimiderend zijn voor beginners, waardoor ze eerder geneigd zijn om zelfstandig te experimenteren en leren, in plaats van gestructureerde lessen te volgen.

Kortom, synthesizer leren spelen is complex, te uitgebreid en is meer gericht op het creëren van geluiden en productie dan het spelen zelf. Hiermee zou je kunnen zeggen dat de synthesizer grotendeels als extra instrument naast de piano, het orgel of het keyboard wordt aangeschaft.

Bij het leren spelen van een toetsinstrument behoort de focus op het leren spelen te liggen en niet op allerlei technische aspecten van de synthesizer zelf. Daarnaast heeft nagenoeg elke synthesizer z'n eigen unieke manier van programmeren, instellen en menu's waar per instrument alleen al een cursus voor gevolgd kan worden. Dus wanneer je kennis hebt van een Yamaha of Korg synthesizer wil dat nog niet zeggen dat je alles weet van de Nord of Roland. Synthesizers zijn dus een wereld op zich en komen vaak in beeld nadat de toetsenist al wat meer ervaring heeft.

Persoonlijke noot

Zoals ik hierboven heb omschreven wordt een synthesizer vaak als extra instrument aangeschaft nadat de basis piano, keyboard of orgelspelen is gelegd. De synthesizer is dan vaak ook te complex om mee te starten. Daarnaast is het meer gericht op producties dan leren spelen. En dat herken ik natuurlijk als geen ander, ooit begonnen met een orgel om vervolgens daarna m'n eerste synthesizer (ARP-Omninstring) aan te schaffen. In die tijd redelijk snel opgevolgd door de Siel Opera 6 en DX-27 van Yamaha. Ik geef je hieronder wat meer uitleg over de werking van synthesizers zodat je hier wat meer over leert. Als eerste moet je dan ook (proberen) de synthesizer te begrijpen.

1. Begrijpen van de Synthesizer

Synthesizers kunnen complex lijken (en dat zijn ze vaak ook) vanwege de vele knoppen, schuifregelaars en parameters, maar begrijpen hoe ze werken is de eerste stap naar succes.

• Oscillatoren (Oscillators): Deze genereren de grondtoon van het geluid. Je kunt kiezen uit verschillende golfvormen zoals zaagtand, vierkant en sinus, elk met een unieke klank.
• Filters: Hiermee kun je het geluid vormgeven door bepaalde frequenties te versterken of te verminderen. Het meest voorkomende filter is het low-pass filter, dat hoge frequenties wegfiltert.
• Envelopes: Deze bepalen hoe het geluid in de tijd evolueert, met parameters zoals attack, decay, sustain en release (ADSR).
• LFO's (Low-Frequency Oscillators): Deze worden gebruikt om het geluid moduleren, bijvoorbeeld door vibrato of tremolo toe te voegen.

2. Basisvaardigheden Leren

Net als bij elk ander instrument, is het belangrijk om de basisvaardigheden onder de knie te krijgen. Zoals eerder genoemd doe je dat vaak niet met een synthesizer, maar met een bijvoorbeeld een piano of digitale piano. Toch zet ik de basis hier nog even onder.

• Noten en Akkoorden: Begin met het leren van de basisnoten en akkoorden op het klavier. Dit helpt je om melodieën en harmonieën te spelen.
• Toonladders: Oefen toonladders om je vingertechniek en kennis van de toetsen te verbeteren.
• Timing en Ritme: Gebruik een metronoom om je timing en ritmische precisie te verbeteren.

Wanneer je met een synthesizer begint zul je al snel merken dat je door de vele geluiden en mogelijkheden snel bent afgeleid van het spelen zelf. Koop een synthesizer dan ook niet om te leren spelen, maar om hetgeen je al kent toe te passen op de synth. Zo wil je misschien een liedje spelen en de geluiden nabootsen en zo dicht mogelijk benaderen. Je zult zien dat dit weer een hele andere tak van sport is waar je echt uren en dagen mee bezig kunt zijn. Ook dat is een leerproces en vooral leuk om mee bezig te zijn. 

3. Geluid Ontwerpen

Zoals gezegd, een van de leukste aspecten van het spelen van een synthesizer is het creëren van je eigen geluiden.

• Experimenteer met Oscillatoren: Probeer verschillende combinaties van golfvormen en pitch instellingen.
• Gebruik Filters en Envelopes: Pas filters en envelopes aan om unieke klanken te creëren.
• LFO's en Effecten: Voeg LFO's toe voor modulatie en gebruik effecten zoals reverb, delay en chorus om je geluiden te verrijken.

4. Leren van Muziekstukken

Net zoals bij traditionele instrumenten, is het belangrijk om muziekstukken te leren spelen, ook al volg je pianolessen via de piano, maar daar hebben we het al over gehad.

• Kies Bekende Liedjes: Begin met eenvoudige nummers die je kent en leuk vindt. Dit maakt het leerproces leuker en motiverender.
• Bladmuziek en MIDI-bestanden: Gebruik bladmuziek of MIDI-bestanden om je te helpen bij het leren van nieuwe nummers. MIDI-bestanden zijn vooral handig omdat ze je tonen welke noten je moet spelen en hoe lang.

5. Gebruik van Technologische Hulpmiddelen

Moderne synthesizers bieden een scala aan technologische hulpmiddelen die je kunnen helpen bij het leren en creëren.

• DAW (Digital Audio Workstation): Gebruik software zoals Ableton Live, FL Studio of Logic Pro om je synthesizer op te nemen en te bewerken.
• Online Tutorials en Cursussen: Er zijn talloze online tutorials en cursussen beschikbaar die je kunnen helpen om de verschillende aspecten van de synthesizer te leren.
• Synthesizer Community's: Sluit je aan bij online fora en community's zoals Reddit's r/synthesizers en kom regelmatig terug op onze website voor tips en het laatste nieuws. Vergeet niet ons Youtube kanaal te volgen waarin je meer leert over muziekinstrumenten en studio's. 

Online Cursussen voor het Leren Spelen van Synthesizer

Als je geïnteresseerd bent in het leren spelen van een synthesizer, zijn er tal van online middelen beschikbaar die je kunnen helpen om de basisprincipes te begrijpen en geavanceerde technieken te beheersen. Hier zijn enkele van de beste opties:

Coursera - Creating Sounds for Electronic Music

Deze cursus, aangeboden door Berklee College of Music, richt zich op het maken van elektronische geluiden voor muzikale producties. Je leert de basisprincipes van synthesizers, geluidontwerp en hoe je een breed scala aan geluiden kunt programmeren. De cursus omvat video's, lezingen, quizzes en peer reviews om je leerervaring te verbeteren.

2. Berklee Online - Sound Design for the Electronic Musician

Deze cursus biedt een diepgaande verkenning van geluidontwerp en synthesizergebruik. Je leert hoe je elektronische geluiden kunt creëren en repliceren, gebruikmakend van tools zoals Reason en Vital. De cursus behandelt ook geavanceerde technieken zoals FM-synthese, oscillator sync, en ringmodulatie.

3. Syntorial

Syntorial is een interactieve software die lijkt op een videogame en je leert om synth-patches op gehoor te programmeren. Met bijna 200 lessen die videodemonstraties combineren met interactieve uitdagingen, krijg je praktische ervaring in het maken van geluiden op een ingebouwde soft synth.

4. Udemy - Synthesizer 101: Complete Sound Design Course

Deze cursus biedt een uitgebreide gids voor het gebruik van elke synthesizer om je eigen unieke geluiden te ontwerpen. De cursus is ontworpen voor beginners en behandelt de basale principes van synthesizers, inclusief oscillator types, filters, LFO's en meer.

5. CreativeLive - Online Synth Classes and Tutorials

CreativeLive biedt een verscheidenheid aan lessen over synthesizers, variërend van basisprincipes tot geavanceerde technieken. Deze cursussen worden gegeven door professionals uit de industrie en zijn ontworpen om je te helpen met alles van geluidontwerp tot live sound mixing.

Zoals je ziet zijn deze cursussen veelal gericht op de synthesizer zelf in plaats van op het leren spelen. Daarom is er ook minder vraag naar en komen deze mogelijkheden vaak pas in beeld als gevorderde toetsenist.

Bonustip

Tegenwoordig zijn er enorm veel virtuele instrumenten verkrijgbaar die de fysieke synthesizer vervangen. Zo heeft Roland hiervoor de Cloud en Native de Komplete serie. Hiermee krijg je toegang tot een hele nieuwe wereld aan geluiden en ik kan je verzekeren dat je hierin snel verdwaalt of bent afgeleid van het leren spelen zelf. Natuurlijk is het leuk om hiermee te spelen en experimenteren, maar onthoud dat je écht leert spelen via een bijvoorbeeld een digitale piano, en de volgende stap zet met een synthesizer of virtueel instrument.

Ook de wereld tussen hard- en software vervaagt steeds meer waarbij de hardware dient zoals de naam al zegt "de synthesizer" zelf en de software is te downloaden in de synthesizer. Hierover zal je regelmatig nieuwe artikelen op deze website vinden.

De computer/laptop als basis

Met virtuele instrumenten wordt je computer of laptop de basis. Hierin zijn de virtuele instrumenten geïnstalleerd en geluiden opgeslagen. Omdat het soms teveel is kan het een uitkomst zijn om de geluiden en samples op een externe schijf op te slaan. Waar het om draait is dat nu niet de geluiden door de synthesizer worden geproduceerd, maar door de computer. Dit alles stuur je aan via een midikeyboard of ander toetsinstrument met een midiaansluiting.

Voorbeeld

In de volgende video heb ik de Yamaha Montage als virtueel instrument via Kontrol 7 geïnstalleerd op de computer. 

Wanneer je eenmaal de wereld van synthesizers betreedt zijn de mogelijkheden onbegrensd en het wordt steeds gekker. Tegenwoordig is er ook nog SynthGPT en er zullen er waarschijnlijk nog veel meer volgen. Houd onze website dan ook in de gaten voor regelmatige updates over de bijzondere wereld van synthesizers en natuurlijk veel andere tips en adviezen.

Conclusie

Het leren spelen van een synthesizer biedt eindeloze mogelijkheden voor creativiteit en muzikaliteit. Ik zou er uren over kunnen schrijven, maar synthesizers zijn nou juist ook weer erg persoonlijk. Zelf ben ik fan van Roland zoals de Fantom serie, maar ook de Yamaha Montage, Korg en Nord serie synthesizers en workstations spreken menigeen tot de verbeelding. Daarnaast wordt integratie tussen computer, synthesizer en software steeds verder vervaagd waardoor je instrument continu kan worden aangepast, geüpdatet en worden voorzien van de nieuwste geluiden en mogelijkheden.

Tot slot

Zoals je in dit artikel hebt geleerd is het ontdekken van een synthesizer een (technische) reis en vaak niet een lesprogramma die je leert spelen. Houd deze twee dan ook uit elkaar.

• Het leren bespelen van een piano, orgel of keyboard
• Het ontdekken van de mogelijkheden die je hebt met een synthesizer

Misschien ook interessant

• Piano leren spelen met Cor Bakker (Bekende TV-pianist)
• De categorie Synthesizers en Workstations

Bekijk aanbiedingen van synthesizers bij:

Reacties

Ben jij in het bezit van een synthesizer, of wil je juist een synthesizer kopen of leren bespelen en heb je nog wat tips of wil je jouw ervaring(en) met ons delen? Doe dat dan via het veld hieronder, maar houd het wel netjes!